Indice1. Eraso Motak 2. Poloniako Inbasioa 3. Neguko Erruzo-Finlandiar Guda 4. Danimarka Eta Norbegiaren Okupazioa 5. Herbeheretako Guda 6. Inglaterrako Batalla 7. Barbarroja Operazioa
1939. urteko irailaren 1-an, alemaniarrek polonian sartu ziren abisurik eman gabe. Alemaniarren estrategia oso ona zen: Ipar eta hegoaldetik aldi berean erdietsi zituen. Bigarren mundu gerran, modan jarri zen guda azkarra edo "blitzkrieg". Polonian guda mota hau eman zen eta guda mota honek hiru oinarri zituen: 1-) Blindatuek autonomoak izan behar ziren beren borroketan, infanteriaren mendean ez egoteko. Lehenik Panzer(blindatu alemaniarrak) dibisioak lurraldetan sartzen ziren, gero infanteria sartuko zen eta azkenik artilleria. Hauek guztiak, Luftwaffez(abiazio alemana) lagunduak izango ziren. 2-) Artilleria ezin zen borroka gunera garaiz eraman eta horregatik Luftwaffek paper garrantzitsua dauka. Honek gehienetan egiten zuena zen: etsaieen komunikazioak nahastu eta etsaieen gizonezkoen marrak apurtu. 3-) Eraso azkar bat("blitzkrieg") erabakiak azkar artzea eta batzutan inprebisatzea behar du eta horretarako, ejertzitoko maila handia duten agintariak egotea beharrezkoa da. Baina eraso mota hau ez zen erabiltzen zen bakarra. Frantziako Maginot marra garaitzeko "desgasteko guda" eman zen. Guda hau, gutxinaka etsaiak garaitzeko da, gutxinaka mina eginez. Guda mota honetan hegazkinak ez dute parte asko hartzen. Guda mota hau, ejertzitoak parekatuak daudenean ematen da edota garaitzeko zaila den marra bat dagoenean. Beste eraso mota bat abiaziozkoa da. Honek eskaintzen duena azkartasuna eta baja gutxi dira. Hori ez da beti ematen zeren batzuetan etsaia abiazio ona dauka. Beste eraso mota bat lehorreratzekoa zen. Eraso mota hau ona zen irletarako edo etsaiak ez zuenean espero itsasotik erasotzea. Argazki honetan ikus dezakegu Normandiako lehorreratzea.
1939-ko irailaren 1-an, Alemaniar ejertzitoa Polonia inbaditu zuen lehenik abisurik eman gabe. Ejertzito poloniarra, alemaniarren erasoa babesteko indarra zeukala uste zuen eta alemania, Frantzia eta Britania Handia berdina uste zuten. Hasieran, Polonia, zaldieriaren bidez, blindatu alemaniarrei arazo batzuk sortu zizkion, baina geroago, Luftwaffek arazo horiek konponfu zituen. Irailaren 14-an, Poloniako hiriburua, Vartsovia, inbaditua izan zen eta Hitlerrek 4 egunetan zehar bonbardeatu zuen Vartsovia. Irailaren 17-an, Sovietar Batasuna Poloniako ekialdearen zati bat hartu zuen. 27-an Polonia errenditu zen eta 28-an, Hitler eta Stalineren arteko akordioa osatu zen eta Alemaniak, Lituania eman zion Sovietar Batasunari, lurralde banaketa bukaturik.
Poloniako Operazio Miliotarren Emaitzak Wehrmach(ejertzito alemaniarra) 477.000 preso egin zituen eta ejertzito gorria(Sovietar ejertzitoa) 217.000 preso. Wehrmach: 10.572 hildako, 30.322 zauritu eta 3.409 desagertu.
3. Neguko Erruzo-Finlandiar Guda
Soviertar Batasuneko ejertzitua alemaniarrek eraso bat egiteari beldur ziren. Errusiarrek, eraso hau finlandiatik egingo zela uste zuten. Horregatik hasi zen guda hau. Guda hau 1939-ko azaroaren 30-an hasi eta 1940-ko martxoaaren 12 harte iraun zuen. Sobietar Batasuna 1939-ko azaroaren 30-an eraso egin zuen Finlandia. Sobietar Batasuneko aireko indarrek Holsinki erasotu zuten, baita portu garrantzitsuenak. Ondoren, ejertzito gorria(sobietar batasuna) estatuan zehar sartu zen. Finlandiarren general nagusia Carl Gustaf Emil von Mannerheim zen eta honek 5 frontetan defendituko zen. General hau, defentsa, marra moduan planteatu zuen eta "Linea Mannerheim" sortu zuen. Lehenik, 4 fronte sobietarrak Mannerheim marra erasotu zuten, baina sobietarrak galtzen atera ziren. Hau zela eta, sobietarren aginte nagusia aldatu zuten eta Timoshenko izendatu zuten
burua. Honek dena aldatu zuen eta 300.000 lagun eraman zituen Mannerheim marrara. Ondoren, marra honetan izan ziren borroka gogorren ondorioz, "desgasteko" guda hasi zen, pertsona asko hildaz. 1940-ko martxoaren 12-an borroka gelditu zen. Behan dagoen hau zen Timoshenko. Neguko Erruzo-Finlandiar Gudaren Emaitza Guda honen ondorioz ejertzito gorria 273.000 gizon galdu zituen, 1.600 blindatu eta 684 hegazkin. Finlandiarrek 24.923 pertsona galdu zituen. Lurraldeak honela gelditu ziren banaturik: Sobietarrek 41.888 km2 lortu zituen finlandiarren lurretatik.
4. Danimarka Eta Norbegiaren Okupazioa
1939-ko abenduaren 30-an, Reader(alemaniarren marinaren kargu altuena) Vidkun Quislingekin elkarrizketa bat izan zuen. Diktadore norbegiarra, ingelesek bere herrian lehorreratze bat egiteko asmoa zutela esan zion Readeri. Orduan, norbegiarrak laguntza emateko esan zion Readeri eta honek Hitlerrekin hitzegin eta gero, laguntza eman zion. 1940-ko otsailaren 16-an, itsasontzi ingeles batek fragata alemaniar bat erasotu zuen eta hori, Hitlerri ez zitzaion gustatu. Honek, horain arte zituen dudak alde batera utzi eta operazioarekin jarraitu zuen, bere gizonak norbegiara bidaliz. Apirilaren 8-an, ingeles eta frantsesak beraien flota bildu zuten alemaniarren 5 frenteei erasotzeko. Narviken bildu ziren eta hiri hau oso garrantzitsua izan zen operazio honetan. Apirilaren 9-an, hiru ejertzitoko itsasontziak prest zeuden. Egun horretako goizeko 3-tan hasi ziren eraso nagusiak. Oslon zeuden norbegiarrak ez ziren naziak eta beraz, ingelesekin zeuden, hiriburua defenditzen. Alemaniarrek Oslo bereganatu nahi zuten, bertan bere gobernua jartzeko. Apirilaren 8-ko gauean hasi zen Oslori erasoa. Alemaniarren erasoa ez zen ona izan. Ala ere, bazeuden brigada asko norbegian banaturik eta hoiekin bukatzeko, ingelesak brigada bat eraman zuen. Geroago, brigada hau berrindatu zen frantses batzuekin. Alemaniarrek 400 soldadu lehorreratu zituzten brigada honi aurre hartzeko. Luftwaffek ere parte hartu zuen hauek erasotzen. Azkenean, errefuertzoko brigada hori erretitatu zen. Aliatuak etsitak zeuden. Beraien azken aukera Narviken zegoen. Egun batzuetan zehar, alemaniarren oinezko dibisio batzuk Narvikeruntz joan ziren laguntza bezala. Ingelesek ere, beren laguntzak eraman zituzten Narviken lehorreratze bat egin eta portu hau bereganatzeko asmoekin. Beraien azken aukera zenez, gizon asko eraman zituen, ohore asko jokuan zegoelako. Azkenean, Ingeles eta naziak ez ziren norbegiarrak galtzaile atera ziren. Hau gertatzen zen bitartean, Dinamarkan ere erasoak zeuden. Alemaniarrek Danimarkan lehorreratu ziren eta apirilaren 9-an Kopenage hartu zuten. Danimarkako ejertzito reala arazo gutxi eman zizkion alemaniarrei. Azkenean Danimarka alemaniarrena bihurtu zen.
Guda heu, alemaniarren estrategiarako oso garrantzitsua zen. Alemaniarrek frantzian sartu nahi zuten, baita herbehe Retan era. Herbeherak bereganatu eta gero, errezago izango zen Frantzian sartzea, Ardenas basotik. Alemaniarren estrategia hau zen: Luxemburgora bere ejertzitoa eramatea, luxemburgotik Belgika erasotzeko. Ondoren Honlanda hartuko zuen menpe. Gainera, aipatu ditudan herri guztiak, momentu hori harte, neutralak ziren. Belgika Ardenas basotik erasotuko zuten, belgiarrek ez zutelako espero hortik erasotzea. Ardenasetik erasotzea gauza txar batzuk zituen. Baso bat zen eta beraz, zaldiediera(blindatuak) ezin zuten pasa eta hauen papera hegazkinak beteko zuten. Ondoren, Belgika beraiena zenean, Frantzia erasotuko zuten Ardenasetik.
Maginot marra: Marra hau, finlandiarren Mannerheim marraren antzekoa zen. Fortifikazio hau, mina alambre, hesi eta infanteriarekin babestua zegoen. Ardenas basoa: Baso hau, Belgika, Luxenburgo eta Frantziaren artean dago eta leku estrategiko garrantzitsua izan zen.
Hau da Frantzia, Belgika eta Holandako mapa bat, eta Ardenas basoa ikusten da. 1940-ko maiatzaren 10-an hasi ziren erasoak. Egun berean, Herbehera guztiak bereganatu zituen. Holandesen ejertzitua 14-an amore eman zuen. 1939-ko urriatik 1940-ko maiatza harte, alemaniarrek eta frantsesek bere lekuetan egon ziren geldirik erasorik egin gabe. Eraso bakar eta ahul batzuk egon ziren, baina gutxi batzuk.
Argazki honetan ikusten dira ingelesak parisera bidalitako tropak. Eraso gabeko bederatzi hilabete hauei txiste guda esaten zaie. Alemaniarren eta frantsesen asmoak hauek ziren: -Frantsesek, maginot marran sinisten zuten eta bertan itsaron zuten eraso alemaniar bati, nohizbenka patrulla berriak bidaliz. -Alemaniarrek, Maginot marrari eraso egin nahi zioten eta inguruko tropak indatu zituzten denbora luzeetan. Huen asmoa, lehendik beraienak ziren Belgika eta Luxenburgo herrietatik erasotzea zen, Ardenas basotik ahin zuzen ere.
Eguraldia zela eta, alemaniarrek erasoa behin eta berriro atzeratzen zuten. Alfred von Schlieffen plan bat egin zuen frantsesei mendebaldetik erasotzeko. Plan hau ondo joan zen eta alemaniarrek, pixkanakako gudari ekin zioten. Alemaniarrek beste estrategia bati ekin zioten. Maginot marra ezin zuten erasotu, bertan frantses asko zeudelako. Ardenas basotik ezin zuten erasotu, blindatuak ezin zurelako pasa. Horren ondorioz, beraienak ziren Belgika eta Holandatik erasoari ekin zuten. 1940-ko urtarrilaren 10-an, luftwaffeko hegazkin bat Belgikan lurreratu zen. Hegazkin hori , alemaniarren planak zeuzkan eta aliatuek harrapatu zuten. Hori eta guztiz, alemaniarren estrategia es zen aldatu. 1940-ko otsailaren 17-an, Manstein mariskala Hitlerrekin bildu zen, Manstein zeukan estrategia ondo esplikatzeko. Hitler oso interesatua zegoen Manstein planan eta honek hitzez-hitz esplikatu zion plana. Otsailaren 20-an, Hitler planen ordena aldatu zuen. Ingeles eta frantsesek, alemaniarren estrategia zekiten eta horrek arriskua zekartzan.
Hemen ikusten da Manstein mariskalaren argazki bat.
Argazki honetan panzer alemaniar bat frantziara pasatzen ikusten da. Hemen ikusten da Hitler general nagusia Eifel dorrearen aurrean.
1940-ko abuztuaren 13-an hasi zen Britania Handiko suntsidura. Irailaren 6-an Liverpool bonbardeatu zuten. Irailaren 6-tik hasita 1941. Urtek harte Britania Handiko kapitala bonbardeatu zuten eta 7000 tona bonba bota zituzten.
Hau da inglaterrako batallan parte hartu zuen itsasontzi bat.
Haek dira garai horretako hegazkin tipikoa. Britania Handiko beste hiri batzuk ere bonbardeatu zituzten. Lorenten hiria 14 eta 15 egunetan sustsitu zuten. Alemaniarrek lehorreratze bat egin nahi zuten, leon marino deiturikoa. Frantzia, Belgika etab.-ko portuetan txalupak prestatu ziren Britania Handian lehorreratze bat egiteko. Txalupa eta itsasontzi hauek ez zeuden egoera onean eta taillerretatik pasa izan behar ziren. Reader almirantea Hitlerrekin hitzegin zuen txalupen egoera planteatzeko.
Hau da Erchi Raeder, kriegsmarineko(alemanen itsasontziak) generala. Hitlerrek zera esan zuen elkarrizketa horretan bere planei buruz: -Airean, alemaniar hegazkinak botere absolutua izan behar zuten, ingelesen hegazkinei erasotuz. -Hegazkinak gizonak erasotu behar zuten, lehorreratzea egiteko momentuan inor ez molestatzeko. -Beraien txalupa,itsasontzi eta bestelakoak ondo prestatu behar zituzten erasorako. Alemaniarrek 40 dibisio lehorreratu nahi zituen(200.000 gizon) eta horretarako Readerek nahi zuena Royal Air Force(ingelesen hegazkinak)suntsitua egotea zen.Operazio guzti hau, leon marino operazioa, ondo atera zen eta ondoren, Britania Handiko batalla hasi zen. Batalla honetan, R.A.F-k( Royal Air Forces) 500 pilotu galdu zituen eta 500 zauritu ere bai. 915 hegazkin suntsitu zituzten alemaniarrak, baina horain arte garaiezina zen Luftwaffe garaitua izan zen, bera 1733 hegazkin galdu zituelako.
1941. urtean alemania erasoetatik garaile atera zen leku hauetan: Afrika, Balkanak eta aireko gudetan ere. Hala eta guztiz ere, alemaniarrek arazo larriak zituzten: – Beraienak ziren herri batzuk erreakzionatzen hasi ziren. Herri hauek eraso batzuk egiten hasi ziren eta nahiz eta hauek garrantzitsuak ez izan, arazoak sortzen zituzten. Estatu Batuak ez ziren neutralak. Hau arazo bat zen zeren Estatu Batuak, beraien ejertzituekin laguntza ematen zien eta Estatu Batuak ejertzito boteretsua zeukaten.
Hemen ikusten da soldadu alemaniar bat M-34 armarekin barbarroja operazioan parte hartzen. 1940-ko abenduan, alemaniarren fulher bat plan bat sinatu zuen, Barbarroja izeneko operazioa plan horren barruan zegoelarik.
Hauek ziren Barbarroja operazioan parte hartu zuten generalak. Operazio honen helburu nagusia Errusia inbaditzea zen. Hori egiteko, eraso azkar bat egin behar zuten, blitzkrieg. Plan horren helburuen artean, Errusia hilabete batean inbaditzea zegoen. Hitler, Errusiaren errekurtso naturalak nahi zituen. Hitler, bere diktadura Errusian ezartzea nahi zuen eta boltxebike talde erreboluzionarioarekin bukatu. Operazio horretako indar banaketqa hau zen: -Wehrmach 125 dibisio infanteriakoak, 75 blindatuenak eta hegazkin asko zituen. -Sobietarrak 211 dibisio infanteriakoak eta 10.000 blindatu zituzten, alemaniarren hirukoitza. Alemaniarrek, orokorturiko Sobietarren indarren balorazio oso txarra egin zuen. Alemaniarrek zituzten informazio iturriak erruso-finlandiarren guda zen eta nola errusiarrek guda horretan material txarra zuten, alemaniarrek uste zuten horain ere material txarra zutela. 1941. urteko ekainean hasten dira erasoak errusiako puntu estrategikoetan. Alemaniarrek hiri garrantzitsuetan sartu nahi zuten Mosku hiriburura iristeko. Irailaren 26-an, alemaniarrek Ukrania konkistatu zuten eta Moskutik 100km-ra jarri ziren. Hurrengo egunetan egindako eguraldia eta generalki errusiar klima erangindako nekea zela eta, alemaniarrek ezin izan zuten beraien espansioarekin jarraitu. Beraien jarraipena gutxinaka egiten zuten eta nekea zela eta, Moskutik 22km-ra gelditu ziren. Operazioa burutzeko epea bukatu zitzaien eta beraz, operazioa ez zen exituarekin egin. Hori zela eta, Hitlerrek, bere buruzagi guztiak boteretik kendu zituen eta bera jarri zen operazioen buru.
Argazki honetan azaltzen den hau, Adolf Hitler alemaniarra zen.
Hau zen Barbarroja operazioan garrantzi berezia izan zuen 7.panzer dibisioaren blindatu bat. Lehenengo eraso hori eta gero, ejertzitoa nekatua zegoen eta negua zela eta jende pilla bat hil zen. Alemaniarrek negua pasatzen utzi zuten ia erasorik egin gabe eta bere jendetza gaizki edo hilda zegoelarik.Ondoren bigarren erasoari ekin zion(1942-ko maiatzatik 1943-ko otsaila harte) Hitlerrek bere tropak material onarekin jarri zituen, baina pertxonak hotzagatik hari ziren hiltzen eta psikologikoki gaizki zeuden. Moskura iristeko nahi horretan, herri garrantzitsuetan guda garrantzutsuak egon ziren: Sebastopol, Jarkov eta oso garrantzitsua izan zen Stalingrado: Bataila oso garrantzitsua izan zen. Stalingradoko herrian gertau zen . Guda hau Errusiako eta Alemaniako tropen hartean gertatu zen.
1942. abuztuaren 8-an hasi zen guda, Hitlerrek bertako petrolioa nahi zuelako. Alemaniarrek Don ibaia pasa zuten aurrera . Tropa hauek von Paulus generalak agintzen zituen. Geroago Stalingradora sartu ziren, Errusiarren defentsak gaindituz. Alemaniarrek, klimarengatik jendetza asko galdu zuen eta horregatik ezin izan zuen operazio hau ondo bukatu. 
Jendea, klimaren faktoreari "general invierno" esaten dio. Hau izan zen alemaniarrek galdutako lehen batalla garrantzitsua.
Stalingradoko guda. Argazki honetan ikusten dira alemaniar batzuk Stalingradon sartzen.
Autor:
Alberto Garmendia